Przepisy regulujące ENA
Wydanie europejskiego nakazu aresztowania musi być oparte o jakąś podstawę prawną. Taką podstawą prawną jest Decyzja Ramowa Rady Unii Europejskiej z dnia 13.06.2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi oraz przepisy zawarte w rozdziale 65a kodeksu postępowania karnego, do którego inkorporowano przepisy zawarte w Decyzji Ramowej.
W przepisach tych mowa jest o osobie ściganej za przestępstwo.
Zatem przepisy o europejskim nakazie aresztowania nie rozróżniają tego czy mamy do czynienia z osobą płci męskiej czy też płci żeńskiej.
Nie ma różnicy pomiędzy kawalerem, mężatką, matką czy dziadkiem.
Matka ścigana europejskim nakazem aresztowania
Niedawno Trybunał w Luksemburgu zastanawiał się nad tym czy kobieta wychowująca małe dziecko i na dodatek będąca w ciąży może być przekazana na podstawie europejskiego nakazu aresztowania.
Kobieta, której dotyczy ENA, została skazana w Belgii zaocznie na karę pięciu lat pozbawienia wolności za przestępstwa handlu ludźmi i ułatwiania nielegalnej imigracji.
Sąd belgijski wydał wobec niej ENA w celu wykonania tej kary.
Kilka miesięcy później kobieta ta została zatrzymana w Bolonii (Włochy).
W chwili zatrzymania była w ciąży i mieszkała z synem w wieku prawie trzech lat.
>>> Czy można odmówić wykonania europejskiego nakazu aresztowania ze względu na stan zdrowia osoby która ma być przekazana?
Włoski sąd odpowiedzialny za wykonanie ENA nie otrzymał od sądu belgijskiego informacji dotyczących warunków wykonywania w Belgii kar orzeczonych wobec matek zamieszkujących z małoletnimi dziećmi.
W związku z tym odmówił przekazania (źródło: wnp.pl).
Orzeczenie TSUE
Sprawa trafiła do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej który stwierdził jednak, że Sąd nie może odmówić wykonania europejskiego nakazu aresztowania z tego tylko względu, że osoba, której ten nakaz dotyczy, jest matką zamieszkujących z nią małych dzieci; przekazania można odmówić w drodze wyjątku, jedynie w przypadku systemowych lub ogólnych nieprawidłowości w wydającym nakaz państwie członkowskim i gdy istnieje ryzyko naruszenia praw podstawowych odnośnych osób.
Europejski nakaz aresztowania przed wydaniem wyroku
Jeżeli europejski nakaz aresztowania został wydany w związku z toczącą się sprawą w postępowaniu przygotowawczym lub rozpoznawczym przed sądem, to sytuacja wydaje się być trudna lecz nie beznadziejna.
Tutaj istnieje duże pole do popisu dla adwokata, który powinien wykorzystać wszystkie możliwości aby dojść z referentem do takiego rozwiązania, które pozwoli na odwołanie poszukiwań.
Na przykład można zaproponować przesłuchanie klientki w konsulacie.
>>> Co to jest czerwona nota Interpolu? Sprawdź w artykule: Lista poszukiwanych czerwoną notą Interpolu
Europejski nakaz aresztowania po wydaniu wyroku
Jeżeli natomiast europejski nakaz aresztowania został wydany w związku z tym, że trzeba wykonywać prawomocny wyrok to mamy kilka możliwości aby przekazania do Polski na podstawie ENA uniknąć.
Do takich rozwiązań między innymi należą:
- odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności
- ułaskawienie
- przekazanie wyroku do wykonania za granicę.
Kobiety poszukiwane europejskim nakazem aresztowania – odroczenie wykonania kary
Specjalne regulacje prawne dotyczące kobiet wychowujących małe dzieci lub będące w ciąży, zawiera art. 151§1 kodeksu karnego wykonawczego, który stanowi, że:
Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki.
W stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka.
Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności rozpoznawany jest na posiedzeniu sądowym.
>>> Czy można wykupić się od kary pozbawienia wolności?
W takim posiedzeniu może brać udział skazany i jego obrońca.
Skoro skazany jest poszukiwany i na takie posiedzenie nie może przyjechać to powinien tam być przynajmniej jego adwokat.
Uwzględnienie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności skutkuje odwołaniem poszukiwań i to zarówno listem gończym jak i europejskim nakazem aresztowania.
Nie wiem jakie jest prawo w Belgii.
Przypuszczam, że tak jak w Polsce istnieją przepisy podobne do naszego odroczenia wykonania kary.
>>> Jak wygląda życie w więzieniu dla kobiet?
Gdyby bohaterka której dotyczy orzeczenie TSUE wybrała tę drogę, to po odroczeniu wykonania kary i po odwołaniu poszukiwań bezrobotny pozostałby zarówno Sąd w Bolonii jak i TSUE.
Małe dziecko i ciąża to może być za mało na odmowę wydania na podstawie ENA, ale powinno wystarczyć na odroczenie wykonania kary które spowoduje, że ENA zniknie.
Damian Tomanek
adwokat
Zdjęcie: Sofia Sforza pochodzi z Unsplash
***
Skrócenie przedawnienia
Temat przedawnienia karalności oraz temat przedawnienia wykonania kary pojawiał się już w moich wpisach wielokrotnie. Możesz o tym przeczytać tutaj.
Zasadnicze przepisy regulujące te kwestie znajdują się w Rozdziale XI Kodeksu karnego. Przepisy modyfikujące mogą się znaleźć w innych ustawach wchodzących w skład szeroko pojętego systemu prawa karnego, takich jak np.: kodeks karny wykonawczy czy kodeks karny skarbowy [Czytaj dalej]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }