Nie miałem racji pisząc w poście z dnia 20 października 2019r. iż „ostatnia deska ratunku idzie na dno”. Więcej możesz przeczytać tutaj. W zasadzie to była przedostatnia deska ratunku.

Kiedy już wszystko zawiedzie bo przegrałeś sprawy o: uchylenie zarządzenia o wykonaniu kary (więcej możesz przeczytać tutaj), odroczenie wykonania kary (więcej możesz przeczytać tutaj), przekazanie wyroku do wykonania za granicę (więcej możesz przeczytać tutaj) itp., a dodatkowo wystawili za Tobą ENA, to nie pozostaje nic tylko siąść i płakać. Wtedy jednak może pojawić się prawdziwa  ostatnia deska ratunku, w postaci decyzji Prezydenta o ułaskawieniu.

Co to jest ułaskawienie

Ułaskawienie polega na ingerencji Prezydenta w orzeczoną przez sąd karę. Oznacza to, że  Prezydent posiada prawo łaski i w jego ramach może skazanego zwolnić całkowicie lub częściowo z odbywania kary, bądź też karę taką zmodyfikować, czyli np. zmniejszyć albo nawet zawiesić.

Kto może wystąpić z wnioskiem o ułaskawienie

Drogi wiodące do podjęcia przez Prezydenta takiej decyzji są dwie.

Pierwsza droga to „ułaskawienie z urzędu”, a druga to „ułaskawienie na wniosek”.

Ułaskawienie z urzędu

W pierwszym wypadku Prezydent sam może wpaść na taki pomysł i zastosować akt łaski. Obecnie nam panujący Prezydent, po objęciu swojego urzędu, był tak zapalony do stosowania prawa łaski, że zastosował go w stosunku do osób które jeszcze nie miały prawomocnego wyroku (sprawa Mariusza Kamińskiego – aktywisty PiS).

Taka nadgorliwość spotkała się z krytyką Sądu Najwyższego oraz wielu prawników którzy wskazywali na to, że nie można ułaskawić osoby niewinnej. Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami każdą osobę uważa się za niewinną do póki nie zapadnie w stosunku do niej prawomocny wyrok skazujący. Jak się jednak okazało Prezydent Andrzej Duda wie lepiej.

Również Prokurator Generalny może przedstawić Prezydentowi akta sprawy wraz z wnioskiem o ułaskawienie. Przypadki takie nie są mi znane, choć prawdopodobnie jakieś były.

Ułaskawienie na wniosek

W drugim przypadku, aby uruchomić procedurę, to skazany bądź osoba mu najbliższa, muszą wystąpić z prośbą o ułaskawienie

Kto może złożyć prośbę o ułaskawienie

Do skierowania prośby o ułaskawienie upoważniony jest skazany, osoba uprawniona do składania na jego korzyść środków odwoławczych, czyli adwokat lub osoby najbliższe dla skazanego. Co rozumie się jako rodziców, dzieci biologiczne lub adopcyjne, rodzeństwo, małżonek i osoba pozostająca w wspólnym pożyciu.

Gdzie złożyć wniosek o ułaskawienie

Prośbę o ułaskawienie składamy do sądu, który wydał wyrok w pierwszej instancji. Sąd ten powinien wydać opinię (pozytywną lub negatywną) ale może też sprawę pozostawić bez dalszego biegu. Jeżeli od wyroku była wywiedziona apelacja to sąd I instancji przesyła akta do sądu odwoławczego, który również wydaje opinie.

Gdy opinie obu sądów są negatywną sprawę pozostawia się bez dalszego biegu, a w innych sytuacjach przesyła się akta Prokuratorowi Generalnemu, celem przedstawienia sprawy Prezydentowi.

Gdzie jest „pies pogrzebany”

Jeżeli nie jesteś członkiem rodziny, albo co najmniej kochanką lub kochankiem (w zależności od upodobań ) prominentnego działacza partii rządzącej, to Twoje szanse na „ułaskawienie z urzędu” są takie same jak szanse na lot w kosmos.

W przypadku „ułaskawienia na wniosek”, zanim Prezydent  przeczyta prośbę o ułaskawienie i się nad nią zastanowi, musisz przekonać sąd o tym, że zasługujesz na opinię pozytywną.

Aby nie sknocić sprawy od samego początku, to znający się na tego rodzaju sprawach adwokat, w sposób profesjonalny, powinien przygotować pisemną prośbę o ułaskawienie. Jeżeli jesteś poszukiwany europejskim nakazem aresztowania, oczywiście  nie stawisz się do sądu osobiście. Żeby zabezpieczyć swoje interesy to również na posiedzeniu powinien reprezentować Cię adwokat.

Kiedy prośba o ułaskawienie będzie skuteczna

Sądy opiniując prośbę o ułaskawienie oraz Prezydent podejmując ostateczną decyzję biorą pod uwagę: zachowanie  skazanego po wydaniu wyroku, rozmiar wykonanej już kary, stan zdrowia skazanego i jego warunki rodzinne, naprawienie wyrządzonej przestępstwem szkody oraz szczególne wydarzenia, jakie nastąpiły po wydaniu wyroku.

Łączna ocena humanitaryzmu, sprawiedliwości i racjonalności orzeczonej kary jest głównym kryterium ustalenia zasadności zastosowania ułaskawienia.