W ostatnim czasie mamy wysyp informacji na temat losów pana Marcina Romanowskiego. Czy tzw. „szary człowiek” może liczyć na azyl, podobnie jak były wiceminister sprawiedliwości? ENA dla Romanowskiego – zajmiemy się nim w dzisiejszym artykule.
Jak dochodzi do wydania ENA
Europejski nakaz aresztowania jest konsekwencją informacji, że osoba poszukiwana przebywa poza terytorium Polski. Najpierw zatem muszą być wszczęte poszukiwania listem gończym.
Ściganie listem gończym w postępowaniu przygotowawczym poprzedzone jest postanowieniem sądowym o zastosowaniu tymczasowego aresztowania. W postępowaniu wykonawczym można rozpocząć poszukiwania listem gończym po uprawomocnieniu się wyroku skazującego na karę pozbawienia wolności.
Poszukiwania Marcina Romanowskiego
W ostatnim czasie mamy wysyp informacji na temat losów pana Marcina Romanowskiego. Były wiceminister sprawiedliwości w tzw. aferze Funduszu Sprawiedliwości jest jednym z głównych bohaterów. Panu Romanowskiemu postawiono 11 zarzutów, a następnie sąd wydał postępowanie o tymczasowym aresztowaniu. Ponieważ Pan Romanowski raczył się udać na emigrację to wydano postanowienie o poszukiwaniu europejskim nakazem aresztowania.
Jest również wniosek o wydanie czerwonej noty przez Interpol.
Węgry uznając go za uchodźcę politycznego zapewniły mu prawo do azylu. Taki mamy stan na dzisiaj. Parę miesięcy wcześniej Prokuratura nieudolnie wystąpiła o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Sądy na to się nie zgodziły uznając, że chroni go – nie uchylony wówczas – immunitet.
Czy „szary człowiek” może liczyć na azyl
Całe zamieszanie z immunitetem i azylem nie dotyczy przeciętnego człowieka. Na taką ochronę mogą liczyć co najwyżej polityczni celebryci.
Nas jednak interesuje sytuacja „przeciętnego Kowalskiego”, gdy sprawę przeciwko niemu prowadzi prokuratura.
Kiedy Sąd może wydać postanowienie o tymczasowym aresztowaniu.
Aby zastosować areszt musi wystąpić tzw. przesłanka ogólna, o której wprost mówi art. 249 § 1 kpk:
§ 1. Środki zapobiegawcze można stosować w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa; można je stosować tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.”
Aby zastosować areszt musi wystąpić również jedna z tzw. przesłanek szczególnych o których mówi art. 258 § 1,2 i 3 kpk:
§ 1. Tymczasowe aresztowanie i pozostałe środki zapobiegawcze można stosować, jeżeli zachodzi:
1) uzasadniona obawa ucieczki lub ukrycia się oskarżonego, zwłaszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju stałego miejsca pobytu;
2) uzasadniona obawa, że oskarżony będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie karne.
§ 2. Jeżeli oskarżonemu zarzuca się popełnienie zbrodni lub występku zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 8 lat, albo gdy sąd pierwszej instancji skazał go na karę pozbawienia wolności nie niższą niż 3 lata, potrzeba zastosowania tymczasowego aresztowania w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania może być uzasadniona grożącą oskarżonemu surową karą.
§ 3. Środek zapobiegawczy można wyjątkowo zastosować także wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony, któremu zarzucono popełnienie zbrodni lub umyślnego występku, popełni przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub bezpieczeństwu powszechnemu, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził.
Kiedy Sąd nie powinien stosować aresztu
Z treści art. 259 kpk wynika kiedy Sąd aresztu stosować nie może lub też nie powinien:
§ 1. Jeżeli szczególne względy nie stoją temu na przeszkodzie, należy odstąpić od tymczasowego aresztowania, zwłaszcza gdy pozbawienie oskarżonego wolności:
1) spowodowałoby dla jego życia lub zdrowia poważne niebezpieczeństwo;
2) pociągałoby wyjątkowo ciężkie skutki dla oskarżonego lub jego najbliższej rodziny.
§ 2. Tymczasowego aresztowania nie stosuje się, gdy na podstawie okoliczności sprawy można przewidywać, że sąd orzeknie w stosunku do oskarżonego karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub karę łagodniejszą albo że okres tymczasowego aresztowania przekroczy przewidywany wymiar kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia.
§ 3. Tymczasowe aresztowanie nie może być stosowane, jeżeli przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą roku.
§ 4. Ograniczenia przewidziane w § 2 i 3 nie mają zastosowania, gdy oskarżony ukrywa się, uporczywie nie stawia się na wezwania lub w inny bezprawny sposób utrudnia postępowanie albo nie można ustalić jego tożsamości. Ograniczenie przewidziane w § 2 nie ma również zastosowania, gdy zachodzi wysokie prawdopodobieństwo orzeczenia środka zabezpieczającego polegającego na umieszczeniu sprawcy w zakładzie zamkniętym.
Jak wygląda w praktyce stosowanie tymczasowego aresztowania
W praktyce ponad 90% wniosków prokuratorskich o zastosowanie tymczasowego aresztowania jest uwzględniana przez sądy.
Chyba każdy adwokat broniący swoich klientów w sprawach aresztowych ma takie samo zdanie. Sądy „klepią” wnioski prokuratur bez głębszego zastanawiania się nad materią sprawy.
Powoływanie się na ogólniki w postaci „wysokiego prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa” oraz „zagrożenia surową karą” zwalnia skład orzekający z obowiązku jakiejkolwiek głębszej analizy.
Co w sytuacji gdy mamy do czynienia z celebrytą
Znakomicie sytuację opisała Pani Dorota Brejza:
„W sprawie Romanowskiego, grożącej mu surowej kary, odroczeniu sprawy aresztowej, powiem tak. Nie da się zrozumieć i ocenić tej sprawy bez jej politycznego kontekstu i bez wiedzy, jak działają prokuratorzy i sądy w sprawach aresztowych na co dzień. Innymi słowy, co by było, gdyby zamiast Romanowskiego, podejrzanym był Kowalski. Tragedią polskiego wymiaru sprawiedliwości jest to, jak bardzo inaczej traktuje zwykłego człowieka, a jak odmiennie traktuje sprawę z wiodącym elementem politycznym. Każdy zwykły Kowalski dawno by siedział i miesiącami albo latami nie wyszedł z aresztu przy takich zarzutach i przy takim zagrożeniu karą. Miałby jeden telefon w tygodniu do adwokata i cenzurowaną korespondencję. Nadużywanie przez sądy aresztu, jako argument w sprawach zwykłego Kowalskiego, jest przez sądy notorycznie przyjmowany z ignorancją. Głównym problemem polskiego wymiaru sprawiedliwości wcale nie są neosedziowie. Głównym problemem polskiego wymiaru sprawiedliwości jest jego systemowa niesprawiedliwość i brak równości wobec prawa.”
Co można zrobić aby doprowadzić do zatrzymania celebryty
Moim zdaniem sprawa jest prosta. Należy wyznaczyć sowitą nagrodę za doprowadzenie do jego zatrzymania. PiS to nie jest Al-Kaida. Pewnie znajdą się tacy, którzy pomogą panu Romanowskiemu w dotarciu do Prokuratury.
Damian Tomanek
adwokat
Obrazek w treści postu: Henry W. and Albert A. Berg Collection of English and American Literature, The New York Public Library. „Barnaby Rudge. Browne, H. K. Original water color drawing of Barnaby and his raven” The New York Public Library Digital Collections – pochodzi z Unsplash
Mogą zainteresować Cię jeszcze:
- Przeniesienie wykonania wyroku za granicę
- Czy można wygrać z policją
- Czy zmiana nazwiska chroni przed ENA
***
Po ilu latach przestaje działać ENA
Niektórym wydaje się, że jak kilkanaście lat temu popełnili przestępstwo, a następnie wyjechali z Polski i w tym okresie czasu nic złego się nie wydarzyło, to tak będzie już zawsze. Otóż mogą się mocno zdziwić.
Jegomość który jest bohaterem informacji policyjnej, z którą można zapoznać się tutaj, zapewne też tak myślał… [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }