Odpowiedź na  pytanie czy osoba ścigana ENA musi być przymusowo przewieziona do Polski uzależniona jest od okoliczności konkretnego przypadku oraz od etapu na jakim znajduje się postępowanie.  Inne środki prawne będą do wykorzystania w przypadku gdy sprawa będzie prowadzona przez prokuraturę, a inne gdy sprawa będzie prowadzona przed sądem Jeszcze inne instytucje będą do wykorzystania na etapie postępowania wykonawczego.

Najtrudniejszą sytuację mają osoby podejrzane bądź oskarżone o najcięższe typy przestępstw, czyli o zbrodnie.

Zbrodnia to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności nie niższą niż 3 lata. Trudną sytuacje mają osoby podejrzane bądź oskarżone o popełnienie wielu przestępstw lub też już wcześniej karane.
W skrajnie trudnych przypadkach pozostaje wystąpienie przez adwokata w Polsce z wnioskiem o wydanie listu żelaznego.

W sprawach o występki bardziej pospolite jak np.: kradzieże, rozboje, wypadki samochodowe, wyłudzenia, oszustwa itp. adwokat ma możliwość podjęcia negocjacji z prokuraturą i sądem w celu ustalenia warunków dobrowolnego poddania się karze. W tych przypadkach w których stawiennictwo oskarżonego przed Sądem nie jest obligatoryjne istnieje możliwość doprowadzenia do wydania wyroku bez przeprowadzenia rozprawy pod nieobecność oskarżonego. Możliwe jest również prowadzanie rozprawy bez oskarżonego, przy czym w tym wypadku musi on być prawidłowo zawiadomiony o miejscu i terminie rozprawy. W wypadku osób przebywających poza granicami Polski jest to znacznie utrudnione. Najprostszym rozwiązaniem jest udzielenie adwokatowi pełnomocnictwa do obrony jak i  tzw.  pełnomocnictwa „dla doręczeń”. Wówczas korespondencja kierowana do oskarżonego wysyłana jest na adres kancelarii adwokackiej. Jest to również rozwiązanie najbezpieczniejsze ponieważ z jednej strony sąd ma prawidłowo zawiadomionego o terminie rozprawy oskarżonego, a z drugiej strony obrońca uczestniczy w rozprawie która się toczy pod nieobecność klienta. Z tego rozwiązania zadowolony jest sąd, bo może bez przeszkód prowadzić sprawę, jak i oskarżony który nie musi przyjeżdżać na rozprawę do Polski, a kontaktując się z adwokatem wie co się w jego sprawie dzieje.
W wypadku gdy wyrok będzie orzeczony z warunkowym zawieszeniem wykonania kary sąd uchyla postanowienie o poszukiwaniu listem gończym i odwołuje europejski nakaz aresztowania.

Jak wynika z powyższego wydanie  europejskiego nakazu aresztowania wcale nie przesądza o tym, że osoba poszukiwana musi być przymusowo przewieziona do Polski i trafić do polskiego aresztu. Istnieją możliwości zgodnego z prawem „rozliczenia się” –  nawet po wielu latach – z polskim wymiarem sprawiedliwości w sposób który pozwoli uniknąć aresztowania.

Pozostaje pytanie czy można uniknąć przewiezienia do Polski w sytuacji kiedy wyrok już dawno temu się uprawomocnił, a poszukiwania są związane w  z wykonaniem kary ?

Taka możliwość też istnieje ale o tym następnym razem.