Niestety zdarza się czasami, że z braku wiedzy polscy prokuratorzy jaki i polskie sądy prowadzą sprawy z rażącym naruszeniem zasady specjalności, o której mowa w art. 607e kpk. O tej zasadzie pisałem już tutaj.
W skrócie zasada specjalności polega na tym, że osoby przekazanej w wyniku wykonania europejskiego nakazu aresztowania nie można ścigać za przestępstwa inne niż te, które stanowiły podstawę przekazania, ani wykonać orzeczonych wobec niej za te przestępstwa kar pozbawienia wolności albo innych środków polegających na pozbawieniu wolności. Sąd, który prawomocnie orzekł w sprawie, może zarządzić wykonanie kary tylko za te przestępstwa, które stanowiły podstawę przekazania osoby ściganej. W posiedzeniu sądu mają prawo wziąć udział prokurator i osoba ścigana.
Aby ponosić odpowiedzialność za czyny nie objęte ENA podejrzany, oskarżony czy skazany musi zrzec się zasady specjalności albo polskie władze muszą wystąpić do sądu zagranicznego o zgodę na ściganie za dodatkowe przestępstwa. Co się jednak dzieje gdy osoba przywieziona do Polski na podstawie ENA nie zrzeknie się zasady specjalności, a sąd zagraniczny nie wyraził zgody na dodatkowe ściganie? W takim wypadku postępowanie przygotowawcze w zakresie czynów nie objętych ENA winno być zawieszone.
Jeżeli mimo to jest prowadzone i akt oskarżenia takimi zarzutami wpływa do sądu, to oskarżony powinien zgłaszać wnioski o umorzenie postępowania w tym zakresie. Jeżeli sąd I instancji tego nie zrobi, to można taki zarzut podnieść w apelacji. Powyższe zarzuty można podeprzeć całym szeregiem orzeczeń Sądu Najwyższego oraz innych sądów niższego szczebla. Rolą adwokata jest jednak to, aby taki wniosek prawidłowo sformułować i uzasadnić, a potem obronić go przed sądem.
Bardzo często zdarzają się również przypadki kiedy ktoś jest poszukiwany kilkoma listami gończymi, natomiast ENA obejmuje tylko zarzuty zawarte w jednym nich. Wówczas po przetransportowaniu takiej osoby do Polski listy gończe z których zarzuty nie znalazły się w ENA powinny być niezwłocznie uchylone. Jeżeli do uchylenia nie dochodzi to osobie wobec której stosowano dodatkowy bezprawny areszt przysługuje prawo do zadośćuczynienia.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wyraził poniższy pogląd:
Może skutecznie ubiegać się o zadośćuczynienie za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie w trybie art. 552 § 4 k.p.k. osoba ścigana Europejskim Nakazem Aresztowania wydanym w celu wykonania kary pozbawienia wolności, wobec której po przekazaniu i osadzeniu w zakładzie karnym w trakcie odbywania tej kary mimo zakazu z art. 607e § 1 k.p.k. zostają wprowadzone do wykonania orzeczenia o tymczasowym aresztowaniu zastosowanym w innych sprawach, w sytuacji gdy ścigany nie zrzekł się zasady specjalności (art. 607e § 3 pkt 6 k.p.k.), a organ sądowy państwa wykonania nakazu, który przekazał osobę ściganą nie wyraził zgody na wykonanie tymczasowego aresztowania w innej sprawie.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }